Projectontwikkelaars realiseren drie vierde van nieuwbouw
Vlaanderen kan veel meer doen om wonen betaalbaar te maken, stelt Embuild Vlaanderen. Zo’n derde van de prijs van een nieuwbouw wordt bepaald door taksen in de vorm van registratierechten, btw en loonlasten. Die registratierechten liggen bovendien hoger voor nieuwbouw en voor woningen gerealiseerd door professionals. Zij ontwikkelen vandaag drie vierde van de nieuwe woonprojecten.
Op 1 januari 2025 heeft de Vlaamse regering de registratierechten verlaagd op de aankoop van de enige en eigen woning van 3% naar 2%. Het verschil in taksen tussen nieuwbouw/heropbouw en een bestaande woning wordt daardoor groter. Bij nieuwbouw betaal je 12% registratierechten op de (bouw)grond en 21% btw op de constructie. Dat is ook het geval bij sloop en heropbouw door professionele ontwikkelaars. De tijd dat de Vlaming zelf op zoek ging naar een bouwgrond, een vergunning aanvroeg en een bouwproject aanging, is al lang verleden tijd. Twintig jaar geleden namen particulieren in de helft van de gevallen nog het heft in eigen handen, maar intussen nemen professionals 75% van de nieuwe woonprojecten voor hun rekening. Het gaat om een stijging van meer dan 10% op zes jaar tijd. Voor appartementen alleen loopt dit op tot 87%. Want er komt zoveel kijken bij een nieuw woonproject dat het vaak niet langer haalbaar is voor particulieren om van A tot Z alles zelf te regelen.
Betaalbaarheid versterken
De bouwfederatie vraagt dan ook om het onderscheid dat gemaakt wordt tussen particuliere kopers en professionals te herbekijken. Zo kan de betaalbaarheid van nieuwbouw en heropbouw in Vlaanderen verbeterd worden door de registratierechten op de grond naar 2% te verlagen. Op die manier wordt de aankoop van een nieuwbouw meer gelijk behandeld met de aankoop van een bestaande woning, waarvoor sinds 1 januari 2025 dus een registratierecht van 2% geldt. Ook bekeken vanuit klimaat en energie zou dit een logische maatregel zijn. Nieuwbouw is BEN, d.w.z. Bijna Energie Neutraal, terwijl slechts 15% van de bestaande woningen een goed scorend energielabel A of B heeft.